گلیز در دندانپزشکی، یک پوشش نازک شیشه‌ای یا رزینی است که پس از ترمیم یا ساخت روکش دندان، روی سطح قرار می‌گیرد تا ظاهر آن را براق، صیقلی و مقاوم‌تر کند. این لایه باعث از بین رفتن خط و‌خش‌های سطح ترمیم و افزایش زیبایی نهایی می‌شود.
علاوه بر جنبه زیبایی، گلیز موجب افزایش مقاومت سطحی ترمیم‌ها، کاهش نفوذپذیری و کاهش احتمال جذب لکه و باکتری می‌گردد.
کاربردهای گلیز در ترمیم دندان
گلیز می‌تواند روی انواع ترمیم‌ها استفاده شود، از جمله:
- ترمیم با مواد کامپوزیت
- روکش‌ها (کرون)، بریج‌ها
- اینلی، آنلی
- ترمیم‌هایی با استفاده از گلاس آینومر (cement شیشه – یونومر)
گلیز دندانپزشکی را می توانید در دسته بندی مواد پرداخت و پولیش پیدا کنید.
مزایای گلیز کردن ترمیم‌ها
- ایجاد سطح کاملاً صاف، براق و شیشه‌ای برای جلوه زیبایی بیشتر.
- افزایش مقاومت سایشی ترمیم و محافظت در برابر ترک‌های ریز.
- کاهش نفوذ عوامل خارجی مثل لکه‌ها، باکتری‌ها و آلودگی به داخل ترمیم.
- وقتکمتری برای پرداخت سطح ترمیم نسبت به پولیش‌های مکانیکی سنگین‌تر؛ گلیز می‌تواند بعد از فاز نهایی ترمیم اضافه شود.
روش‌های گلیز کردن
دو روش اصلی برای اعمال گلیز معرفی شده است:
- استفاده از پودر شیشه‌ای بی‌رنگ: این پودر روی سطح ترمیم اعمال شده و سپس حرارت داده می‌شود تا یک پوشش شیشه‌ای شکل بگیرد که سطح را براق و صاف کند.
- بازگرداندن روکش به دمای اولیه ساخت: روکش ترمیمی به دمای اصلی تولید برگردانده می‌شود تا ذرات شیشه‌ای ذوب شده و سطح گلیز طبیعی شکل بگیرد. این کار می‌تواند استحکام سطح را هم بالا ببرد و چسبندگی را بهبود بخشد.
انواع گلیزهای رایج
در بازار دندانپزشکی، گلیزها از شرکت‌ها و برندهای مختلف وجود دارد. به عنوان مثال:
- گلیز کامپوزیت Perma Seal: از شرکت Ultradent این گلیز مخصوص گلیز ترمیم‌های کامپوزیتی است، لایه نازک، چسبندگی خوب به کامپوزیت دارد و قابلیت ترمیم مجدد را نیز فراهم می‌کند.
- گلیز Medi Glaze (SMT): از برند سوئیسی SMT؛ ظاهری براق طبیعی دارد، چسبندگی بالا به انامل، دنتین، کامپوزیت و مواد آیونومر، و نیاز به آماده‌سازی پیچیده ندارد.
چگونگی استفاده از گلیز (نحوه مصرف)
طبق دستورالعمل برخی گلیزها: ابتدا سطح ترمیم باید کاملا تمیز و خشک شود. اگر سطح آلوده باشد، ممکن است از یک ژل اسید اچ (etch gel) ملایم استفاده شود تا سطح آماده شود. -
بعد گلیز به صورت یکنواخت روی سطح قرار می‌گیرد. ضخامت زیاد گلیز (مثلاً بیش از ۰.۵ میلی‌متر) ممکن است رنگ ترمیم را کمی زرد کند، بنابراین باید با دقت کنترل شود. -
در نهایت، بسته به نوع گلیز، آن را با لایت کیور (نور مخصوص پلیمر شدن) یا حرارت پخت می‌کنند بر اساس دستورالعمل شرکت سازنده.
نکات ایمنی و مواردی که باید در نظر گرفت
- بعضی گلیزها دارای منومرهای متاکریلات هستند. بیمارانی که به این ترکیبات حساسیت دارند باید از آن‌ها اجتناب کنند.
- ضخامت گلیز باید تحت کنترل باشد تا از تغییر رنگ یا تورم لایه جلوگیری شود. -
- گلیز نباید جایگزین پرداخت مکانیکی در بعضی موارد شود، ولی می‌تواند مکمل خوبی برای دستیابی به سطح صاف‌تر و مقاوم‌تر باشد.
نکاتی برای انتخاب گلیز مناسب
وقتی برای تهیه گلیز مناسب ترمیم یا روکش تصمیم می‌گیرید، عوامل زیر را در نظر بگیرید:
- نوع ترمیم: آیا ترمیم شما کامپوزیتی است یا از نوع گلاس آیونومر؟ گلیز مناسب باید متناسب با ماده ترمیمی انتخاب شود.
- ضخامت لایه گلیز: گلیز خیلی ضخیم ممکن است ظاهر نهایی را تحت تأثیر قرار دهد.
- سرعت یا روش پخت: برخی گلیزها با لایت کیور قابل پخت هستند، برخی با حرارت پخت باید اعمال شوند.
- برند و کیفیت: مواد معتبر معمولاً خواص مکانیکی، زیباشناختی و دوام بهتری دارند.
- هزینه: گلیزها از نظر قیمت متفاوت‌اند؛ باید تعادل بین کیفیت و هزینه را در نظر گرفت.
جمع‌بندی برای کاربران
برای افرادی که به زیبایی و دوام ترمیم دندان اهمیت می‌دهند، استفاده از گلیز یک گزینه مهم و حرفه‌ای است. نه تنها ظاهر ترمیم‌ها را بهبود می‌بخشد، بلکه مقاومت سطحی را بالا می‌برد و از لکه‌پذیری و نفوذ مایعات جلوگیری می‌کند. انتخاب یک گلیز مناسب متناسب با نوع ترمیم، شرایط بالینی و بودجه شما، می‌تواند تاثیر زیادی در نتیجه نهایی کار دندانپزشکی داشته باشد.
